Janmashtami 2024: કૃષ્ણ જન્માષ્ટમી ક્યારે? જાણો તારીખ, શુભ મૂહૂર્ત અને વ્રતનું મહત્વ

શું તમે જાણો છો Janmashtami 2024 માં ક્યારે છે, જન્માષ્ટમી કઈ તારીખે છે?, જન્માષ્ટમી નું શુભ મુહૂર્ત ક્યારે છે અને તેના વ્રત નું શું મહત્વ છે? અહી અમે આપણે Janmashtami 2024 ની સંપૂર્ણ જાણકારી આપી છે.

Janmashtami 2024

પૂરા ભારત માં હિન્દુ ધર્મ ને માનવાવાળા લોકો જન્માષ્ટમી ને ખુબજ ધામ ધૂમ થી ઉજવે છે. દર વર્ષે જન્માષ્ટમી નો તહેવાર શ્રાવણ મહિના ની વદ ના આઠમ ની તિથી એ મનાવવામાં આવે છે. અહી અમે આપની સાથે Krishna Janmashtami 2024 ની સંપૂર્ણ જાણકારી આપની સાથે શેર કરી છે.

કૃષ્ણ જન્માષ્ટમી 2024 માં ક્યારે છે?

જન્માષ્ટમી એ દર વર્ષે શ્રાવણ વદ ને આઠમ ના દિવસે મનાવવામાં આવે છે. 2024 માં શ્રાવણ વદ આઠમ એ 26 August, 2024 ના દિવસે હોવાથી જન્માષ્ટમી નો તહેવાર 26 August, 2024 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે.

જન્માષ્ટમી કેમ મનાવવામાં આવે છે?

જન્માષ્ટમી ના દિવસે ભગવાન કૃષ્ણના જન્મને ઉજવવામાં આવે છે, ભગવાન કૃષ્ણ ને ભગવાન વિષ્ણુનો આઠમો અવતાર માનવામાં આવે છે, ભગવાન કૃષ્ણનો જન્મ શ્રાવણ મહિના કૃષ્ણ પક્ષમા આઠમા દિવસે (અષ્ટમી) મધ્યરાત્રિએ થયો હોવાનું માનવામાં આવે છે.

ભગવાન કૃષ્ણના જન્મને પૃથ્વી પર સદાચાર (ધર્મ) પુનઃસ્થાપિત કરવા અને દુષ્ટ શક્તિઓનો નાશ કરવાના રૂપમાં જોવામાં આવે છે. કૃષ્ણનું જીવન લીલા થી ભરેલું છે જે તેમના વ્યક્તિત્વના વિવિધ પાસાઓને દર્શાવે છે, તેમના બાળપણના તોફાની કૃત્યોથી લઈને કુરુક્ષેત્ર ના મેદાન માં લડાયેલ યુદ્ધ એ તેમના વ્યક્તિત્વ ની સાક્ષી પૂરે છે.

આ તહેવાર તેમના ભક્તો ભગવાન કૃષ્ણ માટે પોતાની ભક્તિ પ્રદર્શિત કરે છે. તેઓ ઉપવાસ કરે છે, ભજન (ભક્તિ ગીતો) ગાય છે, પ્રાર્થના અને ધાર્મિક વિધિઓમાં વ્યસ્ત રહે છે.

જન્માષ્ટમી એ માત્ર એક ધાર્મિક તહેવાર નથી પણ વિવિધ રીત-રિવાજો અને પરંપરાઓ સાથે ઉજવવામાં આવતો સાંસ્કૃતિક પ્રસંગ પણ છે, જેમાં દહીં હાંડી સમારંભનો સમાવેશ થાય છે, જે માખણ ચોરી કરવાના કૃષ્ણના બાળપણના મનોરંજનનું પ્રતીક છે.

એકંદરે, જન્માષ્ટમી એ એક આનંદનો પ્રસંગ છે જે લોકોને ભગવાન કૃષ્ણના દિવ્ય જન્મની ઉજવણી કરવા અને શાંતિ, સમૃદ્ધિ અને આધ્યાત્મિક જ્ઞાન માટે તેમના આશીર્વાદ મેળવવા માટે એકસાથે લાવે છે.

જન્માષ્ટમી કેવી રીતે મનાવવામાં આવે છે?

સમગ્ર વિશ્વમાં હિન્દુઓ દ્વારા જન્માષ્ટમી ખૂબ જ ઉત્સાહ અને ભક્તિ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. વિવિધ પ્રદેશો અને સમુદાયોમાં ઉજવણી અલગ અલગ હોય છે, પરંતુ આ શુભ તહેવાર દરમિયાન કેટલીક સામાન્ય પ્રથાઓ અને ધાર્મિક વિધિઓ જોવા મળે છે:

ઘણા ભક્તો જન્માષ્ટમી પર એક દિવસનો ઉપવાસ કરે છે. કેટલાક લોકો મધ્યરાત્રિ સુધી, ભગવાન કૃષ્ણના જન્મના સમય સુધી ખોરાક અને પાણીનું સેવન કરતાં નથી. ભક્તો ઘરે અથવા ભગવાન કૃષ્ણને સમર્પિત મંદિરોમાં વિશેષ પૂજા (પૂજા) વિધિ કરે છે. આમાં પ્રાર્થના કરવી, મંત્રોનો જાપ કરવો અને આરતી કરવીનો સમાવેશ થાય છે.

ભગવાન કૃષ્ણનો જન્મ મધ્યરાત્રિએ થયો હોવાનું માનવામાં આવે છે. ભક્તો મધ્યરાત્રિ સુધી જાગૃત રહે છે, અને શુભ ક્ષણે, બાળક કૃષ્ણની મૂર્તિઓ અથવા છબીઓને સ્નાન કરાવવામાં આવે છે, નવા કપડાં અને ઘરેણાંથી શણગારવામાં આવે છે, અને પારણામાં મૂકવામાં આવે છે. શંખ ફૂંકાય છે, ઘંટ વગાડવામાં આવે છે,

ભગવાન કૃષ્ણની સ્તુતિ કરતા ભક્તિ ગીતો (ભજન) અને સ્તોત્રો દિવસ-રાત ગાવામાં આવે છે. ઘણા મંદિરો કીર્તનનું આયોજન કરે છે જ્યાં ભક્તો ભગવાનની સ્તુતિમાં ગાય છે અને નૃત્ય કરે છે.

કેટલાક પ્રદેશોમાં, ખાસ કરીને મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતના ભાગોમાં, “દહી હાંડી” નામની લોકપ્રિય પરંપરા જોવા મળે છે. દહીં, માખણ અને અન્ય વસ્તુઓથી ભરેલો માટીના વાસણ ઊંચાઈ પર લટકાવવામાં આવે છે. યુવાન પુરુષોની ટીમો માનવ પિરામિડ બનાવે છે અને વાસણ સુધી પહોંચે છે, જે બાળપણમાં કૃષ્ણના રમતિયાળ સ્વભાવનું પ્રતીક છે.

મધ્યરાત્રિની ઉજવણી પછી અથવા બીજા દિવસે, ભક્તો વિશેષ ભોજનમાં ભાગ લઈને ઉપવાસ તોડે છે, જેમાં ભગવાન કૃષ્ણને અર્પણ તરીકે તૈયાર કરવામાં આવતી વિવિધ વાનગીઓનો સમાવેશ થાય છે.

ઘણા સમુદાયો સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો, નાટકો અને ભગવાન કૃષ્ણના જીવનના દ્રશ્યો દર્શાવતા સરઘસનું આયોજન કરે છે. મંદિરો અને જાહેર જગ્યાઓને રોશની, ફૂલો અને રંગબેરંગી શણગારથી શણગારવામાં આવે છે.

જન્માષ્ટમી માં ઉપવાસ અને પારણા ના નિયમો

કૃષ્ણ જન્માષ્ટમી પર ઉપવાસના નિયમો વ્યક્તિગત માન્યતાઓ, પ્રાદેશિક રિવાજો અને વ્યક્તિગત ક્ષમતાઓના આધારે બદલાઈ શકે છે. કેટલાક ભક્તો સંપૂર્ણ ઉપવાસ કરે છે, ભગવાન કૃષ્ણના જન્મની મધ્યરાત્રિની ઉજવણી સુધી આખો દિવસ કોઈપણ ખોરાક અથવા પાણીનું સેવન કરવાથી દૂર રહે છે. આ શરીર અને મનને શુદ્ધ કરવાનો અને ભગવાનની ભક્તિ દર્શાવવાનો એક માર્ગ માનવામાં આવે છે. અન્ય લોકો આંશિક ઉપવાસ પસંદ કરી શકે છે, જ્યાં તેઓ અનાજ, કઠોળ અને માંસાહારી વસ્તુઓ જેવા અમુક ખોરાક ખાવાથી દૂર રહે છે. તેઓ આ સમય દરમિયાન આલ્કોહોલ અને માંસાહારી ખોરાક લેવાનું પણ ટાળે છે.

ફલાહાર (ફળ) આહાર: ઘણા લોકો ફલાહાર આહારનું પાલન કરવાનું પસંદ કરે છે, જેમાં માત્ર ફળો, બદામ, દૂધ અને અન્ય હળવા શાકાહારી ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે. આ આહાર સાત્વિક (શુદ્ધ) અને આધ્યાત્મિક અભ્યાસ માટે અનુકૂળ માનવામાં આવે છે.

સંકલ્પ (વ્રત): ઉપવાસ શરૂ કરતા પહેલા, ભક્તો નિષ્ઠા અને ભક્તિ સાથે ઉપવાસનું પાલન કરવા અને પોતાના અને તેમના પરિવાર માટે ભગવાન કૃષ્ણના આશીર્વાદ મેળવવા માટે સંકલ્પ કરે છે.

પારણા:

ઉપવાસ સામાન્ય રીતે ભગવાન કૃષ્ણના જન્મની મધ્યરાત્રિની ઉજવણી પછી, પૂજા સમારોહ દરમિયાન દેવતાને અર્પણ કરવામાં આવતા પ્રસાદમ (આશીર્વાદિત ખોરાક) ના સેવન સાથે તોડવામાં આવે છે. કેટલાક ભક્તો બીજા દિવસે સૂર્યોદય પછી ઉપવાસ તોડવાનું પણ પસંદ કરી શકે છે.

ધર્મશાસ્ત્ર પ્રમાણે પારણા એ સૂર્યોદય બાદ જ્યારે અષ્ટમી તિથી અને રોહિણી નક્ષત્ર પૂર્ણ થાય ત્યારે કરવામાં આવે છે. ક્યારેક રોહિણી નક્ષત્ર કે અષ્ટમી તિથી સાથે હોતા નથી એવામાં બંને માથી જે સૂર્યોદય બાદ દિવસ દરમિયાન પૂર્ણ થાય ત્યારે પારણા કરવામાં આવે છે.

FAQs On Janmashtami in Gujarati